یکی از چالش‌برانگیزترین دوراهی‌های زندگی زمانی است که رئیس تان از شما کار غیراخلاقی یا غیرقانونی می‌خواهد. در این مواقع چه باید بکنید؟ به حرف او گوش دهید و شغل تان را حفظ کنید یا مخالفت کنید و شغل تان را از دست بدهید؟
این تیلور، متخصص امور مربوط به محل کار و نویسنده‌ی کتاب “چگونه از پس یک رئیس زورگو بربیاییم؟” می‌گوید: در چنین مواقعی ممکن است مخالفت‌کردن یا تن‌دادن به انجام آن کار، هر دو پیامدهای ناخوشایندی داشته‌باشند. شاید این یک بازی دو سر باخت به‌نظر بیاید، اما شما نباید هیچ‌وقت تن به انجامدادن درخواست‌ّهای غیرقانونی بدهید.”
تیلور می‌گوید باید بدانید این مسأله صرفا مشکل شما نیست : “شفافیت اطلاعاتی بیشتر در شبکه‌های اجتماعی و در کنار آن، پیامدهای اقتصادی عدم‌رعایت اخلاقیات، کمابیش احتمال وقوع این‌جور چیزها را کاهش‌داده‌اند، اما متاسفانه این مشکلات همچنان به‌شکل وسیعی در شرکت‌ها و سازمان‌ها نمود دارند، چون رعایت مسائل قانونی و اخلاقی همیشه هم دغدغه‌ی مدیران نیست.
اگر رئیس تان از شما کار غیراخلاقی یا غیرقانونی می‌خواهد پیش از پاسخدادن به درخواست او باید حقایق مربوطه را مدنظر قرار دهید، گزینه‌های پیش رو را بررسی‌کنید و به پیامدهای احتمالی چنین کاری توجه‌کنید.
تیلور در ادامه خاطرنشان می‌کند: “قبل از هر چیز باید بدانید حفاظت از خودتان از هر چیز دیگری مهم‌تر است. جرم‌هایی مانند نابودی داده‌هایی خاص، اسخدام غیرقانونی و فسخ غیرقانونی قراردادهای استخدامی، دریافت مبلغ بیشتر از مشتریان و استفاده‌‌‌ی غیرمجاز از اطلاعات محرمانه‌ی شرکت می‌توانند تا آخر عمرتان برای شما دردسر ایجاد کنند؛ از جنبه‌ی حرفهای، اخلاقی، و در موارد خاص، قانونی. ”
باز هم تاکید می‌کنم اگر می‌دانید درخواست مطرح‌شده کار غیراخلاقی یا غیرقانونی است، آن را انجام‌ندهید. اما اگر درباره‌ی قانونی‌بودن یا نبودن درخواست مطرح‌شده شک‌دارید یا درخواست مذکور، غیراخلاقی به‌نظر می‌رسد، کارهایی که در ادامه آورده‌شده‌اند را انجام‌دهید:
مطمئن شوید درک درستی از شرایط دارید
تیلور می‌گوید: “مطمئن شوید از تمام حقایق آگاهی دارید و بیش از حد واکنش نشان‌نمی‌دهید. از رئیس‌تان بخواهید موارد مشکوک را دوباره مطرح‌کند. برای فکر کردن روی شرایط به‌قدر کافی وقت بگذارید و واکنش احساسی و فکرنشده نشان‌ندهید.”
به غریزه‌تان اعتماد کنید
اگر کاری غیراخلاقی به‌نظر می‌رسد، احتمالا غیراخلاقی است. اگر حس خوبی درباره‌ی آن ندارید، از رئیس‌تان سوالاتی درباره‌ی آن بپرسید. تیلور توصیه می‌کند با توجه به اطلاعاتی که در ادامه آشکار می‌شوند، قدم بعدی‌تان را بردارید.
به وجدان‌تان اتکا کنید
این شغل شما است و شما باید با انتخاب‌هایتان تا آخر عمر زندگی‌کنید. تیلور می‌گوید: “و با توجه به شرایط، انتخاب‌هایتان ممکن است روی زندگی دیگران هم تاثیر بگذارند.”
پاسخدادن یا ندادن به رئیس‌تان را عمدا به تأخیر نیندازید
لازم نیست سریع به رئیس‌تان پاسخ‌بدهید، بلکه بهتر است سوالاتی را در خصوص آن مساله مطرح‌کنید. با این حال، “اگر بیش از حد پاسخ دادن یا ندادن به رئیس تان را به‌تعویق بیندازید، در نهایت سخت‌تر خواهید توانست با او مقابله‌کنید. به محض این‌که حقایق مربوطه دستگیرتان شد، قدم بعدی را بردارید.”
در برابر درخواست کار غیراخلاقی سوال بپرسید و … سوال بپرسید
وقتی چنین درخواستی از سوی رئیس‌تان مطرح می‌شود، بهترین کار سوال پرسیدن است:
“از رئیس‌تان بخواهید درخواستش را تکرار کند و بعد حرفهای او را خودتان دوباره با کلماتی دیگر به او بگویید. مثلا این‌گونه: شما می‌گویید نمی‌خواهید فلان چیز را برای حساب فلانی مستندسازی‌کنم. درست فهمیدم؟ خب، برای چه نباید این کار را انجام‌‌دهم؟ این کار خلاف روال کاری‌مان نیست؟”
سعی‌کنید با رئیس‌تان منطقی صحبت‌کنید
اگر به‌قدر کافی در صحبت‌کردن خبره هستید و رئیس‌تان هم با بحث‌کردن درباره‌ی موضوع مشکلی ندارد، تشریح نگرانی‌های شخصی‌تان و همچنین نگرانی‌ّ‌هایی که برای رئیس و شرکت‌تان دارید، می‌تواند بسیار سودمند باشد.
تیلور می‌گوید: “اگر بتوانید قبل از بیان استدلال‌تان، از ارزشی که برای کارتان قائل‌هستید صحبت‌کنید، شاید بتوانید به مدیرتان کمک‌کنید به راه درست برگردد.”
“و در ادامه خاطرنشان ببینید پشت مطرح‌کردن این درخواست چه مسال‌های وجود دارد. اگر به این نتیجه رسیدید که کار مذکور چندان هم بد نیست، شاید مثلا راه اخلاقی‌تری هم برای دستیابی به نتیجه‌ای بهتر وجود داشته‌باشد که رئیس‌تان ازآن غافل مانده‌باشد. با هم‌دیگر در رابطه با آن مسأله هم‌فکری داشته‌باشید، یعنی بگویید ما، همچون تیمی که رودرروی مشکل مذکور قرار گرفته‌باشد، چگونه می‌توانیم آن را حل‌کنیم.”
نگذارید کسی شما را به انجامدادن کاری مجبور کند
ممکن است حس‌کنید چاره‌ای جز اطاعت‌کردن از رئیس‌تان ندارید، اما در هر حال نگذارید کسی به شما زور بگوید و مجبورتان کند کاری را که دوست‌ندارید انجام‌بدهید.
لین تیلور می‌گوید: “اگر قضیه مشکل‌ساز باشد، ممکن است در نهایت کارتان به تشکیل پرونده‌ی حقوقی و حتی زندان بکشد. این‌که رئیس‌تان از شما خواسته‌بود چنین کاری انجام‌دهید، به‌هیچ وجه دفاع مناسبی برای ایراد کردن در دادگاه نیست. از سوی دیگر، شما هم باید حواس‌تان باشد در واکنش به درخواست رئیس‌تان از کوره در نروید. عصبانی‌شدن، نتیجه‌ی مطلوب را برایتان به‌همراه نمی‌آورد. خودتان را تحت کنترل داشته‌باشید.”
احتیاط کنید
لین تیلور پیشنهاد میدهد عواقب احتمالی کارتان و مهم‌ترین مزایای شغلی انجامدادن آن را کوتاه‌مدت و بلندمدت در نظر بگیرید. ”چه سعی‌کنید به رئیس‌تان کمک‌کنید مشکل را حل‌کند و چه خودتان را درگیر ماجرا نکنید، توجه به جنبه‌ّهای گوناگون شما را قادر می‌سازد قدم راهبردی خود را به بهرتین شکل ممکن بردارید.”
برای محافظت از خودتان کاری صورت‌دهید
این نکته خیلی مهم است.
“اگر پرسش‌های شما راه به جایی نبردند و رئیس‌تان با حرفهای شما موافق نبود، قدم بعدی شما به عواملی مانند میزان تخطی آن مساله از قانون و اخلاقیات، رابطه‌ی شما با رئیس‌تان، قوانین حاکم بر کشور و حوزه‌ی کاری‌تان، رابطه‌ی شما با مدیر مجموعه، حیطه‌ی کاری منابع انسانی و مزایا و معایب ادامه‌ی کار در شرکت یا ترک آن دارد.”
برخی از کارهایی که بد نیست در این خصوص انجام‌بدهید این‌ها هستند:
۱. ایمیلی به رئیس‌تان بفرستید و درخواست‌تان را دوباره مطرح‌کنید. شاید مدیرتان با دیدن آن ایمیل دریافت که در شُرف ارتکاب چه اشتباهی است. منتظر پاسخ او بمانید. لین تیلور می‌گوید: “اگر رئیس‌تان بر درخواستش تاکید کرد، به گفته‌هایش در ایمیل‌تان اشاره‌کنید و برای او توضیح‌دهید چرا نمی‌توانید درخواستش را به انجام‌برسانید.”
۲. با مدیر رئیس‌تان در این‌باره مشورت‌کنید (اگر درخواست را به‌صورت مکتوب دریافت‌کرده‌اید، می‌توانید آن را به مدیر بالادستی یا مسئول بخش منابع انسانی نشان‌دهید).
۳. با یکی از مدیران بخش منابع انسانی شرکت صحبت‌کنید.
۴. با قاطعیت مخالفت‌کنید و دلایل‌تان را توضیح‌دهید. “اگر تصمیم گرفته‌اید مادامی که همچنان در شرکت مشغول به کار هستید یا پس از آن که شرکت را ترک کردید، قضیه را افشا کنید، حتما پیش از انجامدادن این کار با یک وکیل مشورت‌کنید.”
۵. با رئیس‌تان همکاری نکنید و استعفاء دهید. “اگر درخواست رئیس‌تان بسیار ناخوشایند است و فکر می‌کنید نمی‌توانید با شرکتی که چنین کارهایی انجام میدهد کار کنید، بهتر است شرکت را ترک‌کنید. اگر درخواست رئیس‌تان ناخوشایند و غیراخلاقی است، بهتر است شرکت را ترک‌کنید. هیچ شغلی ارزش از دست‌رفتن آبرو و به خطر افتادن اعتبار کاری را ندارد. ”
راجع به موضوع با این و آن صحبت‌نکنید
شاید حس‌کنید لازم‌است مسأله‌ی مربوطه را با همکاران یا دوستان خود خارج از مجموعه‌ی شرکت در میان بگذارید، اما در این‌جور مواقع هشیار باشید. “بهتر است قبل از هر چیز، به‌جای فراهم‌آوردن موجبات بدنامی دیگران، تمام راه‌های موجود درون‌مجموعه‌ای را برای حل و فصل کردن مشکل بررسی‌کنید.”
محکم و قاطع باشید
اگر تصمیم‌تان را گرفته‌اید، پای آن بایستید. لین تیلور هشدار میدهد که اگر دفعه‌ی اول با انجامدادن آن کار موافقت‌کنید، دفعه‌ی بعد مخالفت‌کردن با آن دشوارتر می‌شود.
به‌دنبال شغلی تازه بگردید
پس از انجامدادن کاری غیرقانونی یا غیراخلاقی، احترام و اعتماد شما به رئیس و/یا کارفرمایتان به‌سرعت از بین می‌رود. لین تیلور معتقد است “اگر اعتمادی در کار نباشد دل به کار نخواهید داد، انگیزه‌های رئیس‌تان را زیر سوال خواهید برد، به چشم‌اندازهای بلندمدت شرکت شک خواهید کرد و نگرانی‌های کاری بی‌مورد خواهید داشت.”
به‌علاوه، ممکن است رئیس‌تان با شما به‌شکل دیگری با شما رفتار کند و زندگی را برایتان سیاه کند.
در این زمان سرنوشت‌ساز، باید تصمیم‌بگیرید آیا برای آدمی که شغل و حرفه‌تان را به‌خطر می‌اندازد، یا آدمی که به‌خاطر انجام‌ندادن خوسته‌اش با شما رفتار مناسبی ندارد، می‌خواهید همچنان کار کنید یا نه. تیلور می‌گوید: “مادامی‌که به‌دنبال حل‌کردن مشکلات هستید، محتاطانه به دنبال شغلی جدید باشید.”
تیلور در ادامه می‌گوید: “و اگر از شما خواسته‌اند کار غیراخلاقی یا غیرقانونی انجام‌دهید، به فرآیند کارجویی‌تان سرعت ببخشید و هر چه زودتر از کار فعلی‌تان کناره‌گیری کنید.”
این متخصص امور مربوط به محل کار در پایان اضافه‌می‌کند: “یکی از بهترین راه‌های محافظت از خود موقع مواجه‌شدن با درخواستی غیرقانونی، تماس‌گرفتن در اولین فرصت با یک وکیل است. در این صورت، شما بهترین گزینه‌ّهای موجود را پیش روی خود خواهید داشت.”
در پایان خوب است به این سوال برای خودتان پاسخ دهید که اگر وقتی رئیس تان از شما کار غیراخلاقی یا غیرقانونی می‌خواهد شما چه می کنید؟
منبع : بازده
باعضویت در کانال تورنتوگرام مطالب ما را سریعتر مطالعه نمایید. برای عضویت اینجا کلیک کنید.