معیارهای مالی و غیرمالی زیادی برای ارزیابی عملکرد بلندمدت یک کسب و کار مثل سودآوری، و وفاداری مشتریان وجود دارد. با این وجود، در دنیای پرریسک امروزی هیچ کسب و کاری روئینتن نیست، به ویژه وقتی رهبران و کارکنان آنها مرتکب اعمال غیر اخلاقی مثل تقلب و دیگر جرم ها شوند. راز دوام یک کسب و کار عموما در مهار ریسک اخلاقشکنی به ویژه تقلب است. این مقاله درسهایی را از اخلاق مافیا برای موفقیت و دوام کسب و کارها در بردارد.
میلیونها اصل و حکم اخلاقی در شرکتها در سراسر جهان وجود دارد. با این وجود، بیشتر سازمانها موفق نمیشوند. اندازهگیری اتکاءپذیری شرکتها کاملا سخت است. اطلاعات دروغین بسیار زیادی در بازار وجود دارد. تنها چیزی که واقعا میتوانیم به آن اتکا کنیم زمان است. یعنی هرقدر یک شرکت سالخوردهتر و قدیمیتر باشد احتمالا اتکاپذیر است. قدیمیترین شرکتها از زمان درس گرفتهاند. در این جا میخواهم توجهتان را به اصول و استانداردهای اخلاقی، ولی نه از دنیای کسب و کار و شرکتها، جلب کنم.
اجازه دهید بگویم یک عده دورهم جمع میشوند و تصمیم میگیرند کاری را انجام دهند. این که آنها چگونه با هم و کسب و کارشان رفتار میکنند جزء مبانی داشتن عمر طولانی در بازار است. بیایید نگاهی به بعضی از کسب و کارهای مشهور بیندازیم. از چه وقت در بازار بودهاند؟
گوگل، در ۱۹۹۸ تاسیس شد، ۱۷ سال.
سیسکو، در ۱۹۸۴ تاسیس شد، ۳۱ سال.
اپل، در ۱۹۸۶ تاسیس شد، ۳۹ سال.
مایکروسافت در ۱۹۷۵ تاسیس شد، ۴۰ سال.
هیوندای در ۱۹۶۷ تاسیس شد، ۴۸ سال.
والمارت، در ۱۹۶۲ تاسیس شد، ۵۳ سال.
سونی، در ۱۹۴۶ تاسیس شد، ۶۹ سال.
سامسونگ، در ۱۹۳۸ تاسیس شد، ۷۷ سال.
مرسدس بنز، در ۱۹۲۶ تاسیس شد، ۸۹ سال.
بی ام دبلیو(بی ام و) در ۱۹۱۶ تاسیس شد، ۹۹ سال.
آی بیام در ۱۹۱۱ تاسیس شد، ۱۰۴ سال.
شل در ۱۹۰۷ تاسیس شد، ۱۰۸ سال.
رولز رویس، در ۱۹۰۶ تاسیس شد، ۱۰۹ سال.
فورد در ۱۹۰۳ تاسیس شد، ۱۱۲ سال.
جانسوناند جانسون، در ۱۸۸۶ تاسیس شد، ۱۲۹ سال.
پراکتراند گمبل، در ۱۸۳۷ تاسیس شد، ۱۷۸ سال.
اجازه دهید آن را با مافیای سیسیل (که مافیای امریکا را پایهگذاری کرد) مقایسه کنیم. هیچ اطلاعات مطمئن و دقیقی از مافیا وجود ندارد. ولی نخستین گزارش از جامعهی تبهکاران سیسیل به ۱۸۱۲ برمیگردد. اطلاعات وجود ندارد، چون آنها هنوز هم رازشان را حفظ میکنند. تقریبا هیچ اطلاعاتی نشت نمیکند. حالا کسب و کاری را تصور کنید که ۲۰۳ سال قدمت دارد و هنوز هم زنده است و ادامه خواهد داد. این سالخوردگی مافیای سیسیل را در مقایسه با فهرست بالای کسب و کار در بازار معرفی میکند. من آن را “کسب و کار” مینامم چون مثل همهی کسب و کارها عدهای از آدمها دور هم جمع شدهاند که به اتفاق پول میسازند. چندان تفاوتی با دیگر کسب و کارها، به ویژه در مقایسه با بعضی شرکتهای امنیتی و سازندگان آنتیویروس ندارد. پس چه چیز به بقاء و حتی کامیابی آنها کمک کرده است.
آنها اساسا جرایم و جنایات ممنوعه را انجام میدهند. دولت با کسب و کار آنها مخالف است و با آنها مبارزه میکند. بر این اساس، آنها مدتها پیش باید از عرصهی بازی و بازار محو میشدند.
ولی هنوز در بازار حضور دارند و موفق هستند.
باید از پلیس سیسیل تشکر کنیم که در ۲۰۰۷ آییننامهی اخلاق مافیا را کشف کرد، چون حالا میتوانیم نگاهی به آن بیندازیم. ۱۰ فرمان یا اصل اخلاقی مافیا در ادامه آمده است:
۱.هیچکس خودش را مستقیما به یکی دیگر از دوستان ما معرفی نمیکند، باید شخص سومی این کار را بکند.
۲.هرگز به زنان دوستانتان نظر نداشته باشید.
۳.هرگز نباید با هیچ پلیسی دیده شوید.
۴. به کافهها و کلابها نروید.
۵.همیشه آمادگی انجام ماموریت برای کوزانوسترا (نام گروه مافیا) یک وظیفه است- حتی اگر زنانتان در شرف زایمان باشند.
۶.قرارها کاملا باید محترم شمرده شوند.(احتمالا به رتبه و مقام رسمی مربوط میشود.)
۷.با زنانتان باید با احترام رفتار کنید.
۸.هروقت از شما اطلاعاتی پرسیده میشود، پاسخ باید فقط حقیقت محض باشد.
۹.در صورتی که پول متعلق به دیگران یا خانوادههای دیگر باشد نمیتوان آن را تخصیص داد و تقسیم کرد.
۱۰. آدمهایی گه نمیتوانند جزو کوزانوسترا باشند عبارتاند از: هر آدمی که نسبت نزدیکی با یک پلیس دارد، هر آدمی که نسبتی با یک خائن به خانواده دارد، و هر آدمی که بدرفتار باشد و ارزشهای اخلاقی را رعایت نکند.
با جمعبندی همهی اصول بالا میتوانیم این اصول اخلاقی را مشخص کنیم: وفاداری، احترام، خانواده، رفتار درست، ارزشهای اخلاقی، و راست گویی. آها، فهرست بدی که نیست؟ آیا آشنا نیست؟ به ویژه در مقایسه با ارزشهای فرهنگی دیگر کسب و کارها و شرکتها.
حالا بیایید نگاهی به احکام اخلاقی مافیای امریکا بیندازیم. شاید، آنها هم مربوط باشند.
۱.”اومرتا”- سوگند یا “آیین سکوت” است، هرگز با مقامات دولتی و پلیس حرف نزن.
۲.”نژاد”- فقط مردان نژاد ایتالیایی اجازه دارند عضویت کامل و پیوسته (مردساخته) داشته باشند. اعضای وابسته، شرکاء، همپیمانها، و غیره محدودیت نژادی ندارند.
۳.”اسرار خانواده”- اعضا اجازه ندارند دربارهی کسب و کار خانواده با دیگران حرف بزنند.
۴.”خون در برابر خون”- اگر یک عضو خانواده کشته شود(توسط عضو دیگر) تا زمانی که رییس مجوز نداده است هیچکس اجازه ندارد مرتکب قتلی شود.
۵.”عدم وجود جنگ بین اعضا”- نخستین جنگ، جنگ با چاقو است.
۶.”باج و خراج”- هر ماه اعضا باید به رییس پول بپردازند، هم چنین باید سهمی از هر معامله را به رییس بدهند.
۷.”زنا”- اعضا مجاز نیستند با زنان اعضای دیگر خانوداه مرتکب زنا شوند.
۸.”نداشتن موی صورت”- اعضا مجاز نیستند سیبیل یا ریش داشته باشند.
خوب، بیشتر این احکام به نظر میرسد در شرکتهای دیگر پذیرفتهاند(نه تمامشان، ولی ایدههای کلیشان چرا). تنها تفاوت در این است که این حکام، هرچه باشند، باید اکیدا بدون استثنا تبعیت شوند. و مافیا ویژگی خودش را دارد، آنها میتوانند کسانی را که از احکامشان پیروی نمیکنند ناقص کنند یا بکشند.
آیا این تنها راه داشتن ارزشها در یک شرکت یا رعایت احکام و اصول اخلاقی است؟ امیدوارم نباشد. در غیر این صورت، انسانیت به پایینترین سطح هرم مزلو سقوط خواهد کرد. سنتهای قدیمی و زمانخورده به بقای یک کسب و کار کمک میکنند. پس ارزشهای شرکتی باید با احترام رعایت شوند. اگر میخواهید کسب و کارتان عمر طولانی داشته باشد.
منبع: بازده