جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به نهادهای اطلاعاتی این کشور دستور داده تلاش‌های خود برای یافتن سرمنشاء شیوع ویروس کرونا را "دو برابر" کنند و ظرف مدت ۹۰ روز گزارشی در این رابطه تهیه کنند. این اقدام کاخ‌سفید در پی آن صورت گرفت که تئوری‌ و گمانه‌زنی‌ها درباره نشت این ویروس از آزمایشگاهی در چین یک بار دیگر در رسانه‌ها شدت گرفته و با واکنش پکن هم همراه شده است.

این ویروس که منجر به همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ در سراسر جهان شده است نخستین بار در اواخر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین شناسایی شد. از آن زمان تاکنون ۱۶۸ میلیون نفر در سراسر جهان به کووید-۱۹ مبتلا و از میان آنها دست کم ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جان باخته‌اند. مقام‌ها ابتدا بیماران اولی که به کرونا مبتلا شده بودند را مرتبط با بازار ماهی‌فروشان و حیوانات زنده مرتبط دانستند و گفتند که احتمالا این ویروس از حیوان به انسان منتقل شده است.

اما اخیرا، یک بار دیگر رسانه‌های آمریکایی از افزایش شواهدی که نشت این ویروس از یک آزمایشگاه ویروس شناسی در ووهان چین را پیشنهاد می‌کند، نوشته‌اند. دولت چین که بارها چنین ادعاهای را رد کرده اما همزمان اجازه دسترسی کامل به اطلاعات در این زمینه را هم نمی‌دهد، ضمن محکوم کردن این تئوری‌ها گفته منشاء ویروس کرونا می توانسته آزمایشگاهی در آمریکا باشد.

چرا بایدن حالا خواستار چنین تحقیقی شده؟

کاخ‌سفید در بیانیه‌ای که روز چهارشنبه، ۲۶ مه، منتشر کرده گفته جو بایدن از همان زمان ورود به کاخ‌سفید - ژانویه گذشته - خواستار تهیه چنین گزارشی شده بود از جمله این که خواسته بود نهادهای اطلاعاتی درباره سرمنشاء آغاز شیوع این ویروس "چه از حیوان به انسان و چه از طریق نشت تصادفی از یک آزمایشگاه" تحقیق کنند و "وقتی این ماه نتایج گزارش را دریافت کرد از این نهادها خواست که تلاش های خود را دو چندان کنند و تحقیقات را پیگیری کنند". آقای بایدن هم گفته "تا امروز نهادهای اطلاعاتی بر سر دو فرضیه و سناریوی احتمالی اجماع دارند اما هنوز نتوانسته‌اند به نتیجه قطعی در پاسخ به سوال اصلی گزارش برسند".

"موضع گزارش فعلی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی آمریکا این است: در حالی که دو عنصر در گزارش نهادهای اطلاعاتی به سوی فرضیه ابتدایی متمایل است و یک عنصر به سوی نظریه موخر متمایل است- هر دو با درجه پایین و متوسط اطمینان - اما همه نهادها به این نتیجه رسیدند که نمی‌توان درستی یکی را به دیگری ترجیح داد." اکنون آقای بایدن از نهادهای اطلاعاتی کشورش که در مجموع ۱۷ سازمان هستند خواسته که تلاش‌های خود را دوچندان کنند تا در گزارش بعدی که باید ظرف ۹۰ روز آینده تهیه شود به نتیجه قطعی نزدیک‌تر شوند. آقای بایدن همچنین خواسته که این نهادها کنگره را هم در جریان اقدامات خود قرار دهند.

آیا کرونا از یک آزمایشگاه آغاز شده است؟

در ماه مارس گذشته سازمان جهانی بهداشت در گزارشی که مشترکا با دانشمندان چینی تهیه کرده بود صراحتا گفت که احتمال آغاز شیوع ویروس کرونا از یک آزمایشگاه به دنیای بیرون "بسیار نامحتمل" است اما همین نهاد سازمان ملل متحد تاکید کرد که باید تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.

با این حال پرسش‌ها دراین باره ادامه یافت و اخیرا چند گزارش که مدعی شده بر اساس منابع درون نهادهای اطلاعاتی تهیه شده مدعی شدند که ۳ نفر از کارمندان آزمایشگاه ویروس‌شناسی ووهان چین در ماه نوامبر ۲۰۱۹ - هفته‌ها پیش از اعلام رسمی شناسایی این ویروس در ووهان از سوی دولت چین، در بیمارستان بستری شده بودند.

آنتونی فاوچی، پزشک ارشد مشاور جو بایدن که تاکنون همواره تاکید داشت معتقد به انتقال ویروس کرونا از حیوان به انسان است اخیرا گفته بود که دیگر اطمینان ندارد که منشاء این همه‌‌گیری روال طبیعی داشته است. دستور روز چهارشنبه، ۲۶ مه، جو بایدن به نهادهای اطلاعاتی تنها یک روز پس از آن روی داد که وزیر بهداشت آمریکا سازمان بهداشت جهانی را ترغیب کرد از "شفافیت" مرحله بعدی تحقیقات درباره سرمنشاء ویروس کرونا اطمینان حاصل کند.

خاویر باسِرا، وزیر بهداشت آمریکا، روز سه‌شنبه، ۲۵ مه، در یک نشست سازمان جهانی بهداشت در سطح وزرا گفت که کارشناسان بین‌المللی باید اجازه ارزیابی منبع ویروس کرونا را داشته باشند.

منبع: BBC فارسی